Urodził się 14 I 1770 r. w Warszawie, syn jednego z przywódców „familii”, Adama Kazimierza i Izabeli. Staranne wykształcenie domowe dopełnił podróżami zagranicznymi; brał udział w wojnie 1792 r., podczas powstania kościuszkowskiego przebywał za granicą. Wysłany po upadku państwa do Petersburga w sprawach majątkowych, zaprzyjaźnił się jako adiutant z wielkim księciem Aleksandrem, który wstąpiwszy na tron, mianował Czartoryskiego zastępcą ministra (od 1802), a następnie ministrem spraw zagranicznych (1804-1806); od 1805 członek Senatu i Rady Państwa. Będąc od 1803 r. kuratorem wileńskiego okręgu naukowego, przyczynił się do rozkwitu tamtejszego uniwersytetu; w r. 1824, po procesie filaretów, podał się do dymisji. Wierny orientacji prorosyjskiej także za czasów Księstwa Warszawskiego, był wiceprezesem Rządu Tymczasowego (1815), a na kongresie wiedeńskim głównym doradcą Aleksandra I w sprawie polskiej; w Królestwie Polskim, dla którego zredagował projekt konstytucji, był senatorem - wojewodą i członkiem Rady Administracyjnej; po śmierci cara został jednym z przywódców legalnej opozycji przeciw antypolskiej polityce Mikołaja I. Podczas powstania listopadowego był prezesem Rządu Narodowego; po wypadkach 15 VIII 1831 wraz z całym rządem podał się do dymisji i wstąpił jako ochotnik do korpusu gen. Ramorino. Po klęsce powstania znalazł się na emigracji: w 1833 osiadł we Francji; jego paryska rezydencja Hôtel Lambert stała się ośrodkiem działań konserwatywnego skrzydła emigracji polskiej; jako przywódca tego obozu, okrzyknięty „królem de facto”, rozwijał Czartoryski aktywność dyplomatyczną, widząc możliwość odbudowy Polski jedynie w związku z antyrosyjską polityką mocarstw zachodnich i Turcji. Po pokoju paryskim 1856 r., przekazał kierowanie Hôtelem Lambert synowi Władysławowi, choć ogólny kierunek polityczny ugrupowania wyznaczał nadal sam, wspierając obóz "białych". Opowiadał się za likwidacją urządzeń feudalnych i uwłaszczeniem chłopów. Był mecenasem literatury i sztuki, współzałożycielem i dożywotnim prezesem Towarzystwa Historyczno-Literackiego (od 1853) oraz jednym z twórców Biblioteki Polskiej w Paryżu. Zmarł 15 VII 1861 r. w Montfermeil (Francja). Główne prace: Essai sur la Diplomatie, Manuscrit d'un Philhelléne, publié par M. Toulouzan, 1830; Mowy Xięcia Adama Czartoryskiego. Od roku 1838-1847, 1847; Żywot J.U. Niemcewicza, 1860; Mémoires, 2 tomy, 1887; tł. pol.: Pamiętniki ks. Adama Jerzego Czartoryskiego i korespondencja jego z cesarzem Aleksandrem I, Kraków 1904-1905.