Postać
Michał Ossowski 1743 - po 1797

Urodził się 25 września 1743 r. (parafia Zblewo koło Starogardu Gdańskiego). W 1759 r. wstąpił do zakonu jezuitów. Studiował filozofię w Kaliszu i Poznaniu, w tym drugim mieście również teologię. Po kasacie zakonu został nauczycielem Antoniego Protazego (Prota) Potockiego. Odbywał z nim podróże zagraniczne, a następnie inspirował przedsięwzięcia gospodarcze swego ucznia, który w swych majątkach Machnówka i Łysoboki utworzył manufaktury m.in. sukiennicze i kapelusznicze. Ossowski został także plenipotentem banku Prota Potockiego. Zasłużył się m.in. zorganizowaniem kantoru w Chersoniu, istotnego dla handlu czarnomorskiego. Zaangażowanie w sprawy gospodarcze związane z regionem Morza Czarnego skłoniło go po wybuchu wojny Rosji z Turcją (1787) do postulowania zawarcia z tą pierwszą ścisłego sojuszu, dla którego widział racje przede wszystkim ekonomiczne. W 1789 r. Ossowski opublikował dzieło O pomnożeniu dochodów publicznych, wynalezienie kapitału publicznego ku zasileniu nowych potrzeb Rzeczypospolitej z oszczędzeniem podatków. Związał się w tym okresie z niderlandzkim bankiem Piotra de Häana. Podtrzymywał również wcześniej zawiązaną bliską znajomość z Hugonem Kołłątajem, za sprawą którego włączył się w toczone na początku lat 1790. prace nad reformą ustroju Rzeczypospolitej, z naciskiem na jej urządzenie ekonomiczne. W 1791 r. w ich ramach ogłosił broszurę O urządzeniu starostw. Rada i projekt do prawa. Chciał aby konstytucję polityczną uzupełniła konstytucja ekonomiczna. Ambitne plany Ossowskiego i jego współpracowników (np. postulat powołania banku narodowego) pokrzyżowało nie dość szybkie tempo przygotowywania ich projektów, sceptycyzm wielu wpływowych postaci do ich propozycji, a przede wszystkim Targowica i wojna z Rosją. Jeszcze wiosną 1792 r. Ossowski przeprowadził udzielenie przez bank de Häana pożyczki dla skarbu państwa, ale wobec przystąpienia króla do Targowicy wstrzymał jej realizację.